W drugim odcinku fotoManiaKalnego cyklu przybliżamy działanie migawki i wyjaśniamy, do czego ona właściwie jest potrzebna.
Wiedząc już jak działa przysłona jesteś o krok bliżej do profesjonalnej fotografii. Droga będzie długa i mozolna, a kolejnych kroków jeszcze bardzo wiele, ale początki zawsze są trudne. Dziś czas na ciąg dalszy poznawania ważnych pojęć związanych z fotografią.
fot. Jim Bauer/Flickr CC
Czym jest migawka
Migawkę przyrównać można nieco do ludzkiego oka. Jej podstawowym zadaniem jest „mruganie”. Bardzo upraszczając, aparaty od zawsze zbudowane były mniej więcej w ten sposób, że z przodu mieliśmy obiektyw, za nim właśnie migawkę, a za migawką taśmę filmową. Migawka cały czas zasłaniała taśmę. Podczas robienia zdjęcia migawka na chwilę się odsuwała, odsłaniając tym samym taśmę filmową, na którą padało światło z obiektywu. Taśma się naświetlała i zapisywał się na niej obraz, który potem wywoływano w ciemni. Wbrew pozorom dzisiaj wcale tak wiele się nie zmieniło. Zamiast taśmy mamy po prostu cyfrową matrycę. Działanie prostej migawki w analogowym aparacie można zobaczyć na poniższej animacji:
Oznaczenia i wartości migawki
Migawka oznaczana jest w aparacie wartością: 1/liczba – np. 1/30, 1/1000 itp. Wartości te oznaczają czas otwarcia migawki, czyli na jak długo migawka odsłania matrycę. Wszystkie wartości to jakieś części sekundy, a więc odpowiednio 1/2 – pół sekundy, 1/1000 – jedna tysięczną i tak dalej. Migawka jest więc oznaczana podobnie jak przysłona i nie bez przyczyny, bo to pozwala nam dobrać czas naświetlania do otworu przysłony. Im większa wartość po ukośniku, tym krótszy czas naświetlania – mniejszy ułamek sekundy. A więc 1/5 sekundy to długi czas naświetlania, 1/400 – krótki.
Ustawianie czasu naświetlania ma duży wpływ na zdjęcie. Krótki czas naświetlania da nam zdjęcia ostre, z kolei dłuższy poskutkuje rozmyciem obiektów, które się poruszają.
Migawkę ustawiamy bezpośrednio w aparacie, często korzystając z pokrętła. Obok przysłony jest to jedno z podstawowych ustawień, które dają nam bardziej zaawansowane aparaty. Istnieją różne typy migawek, jak kurtynowa, centralna… ale w tym cyklu nie będziemy o nich mówić 😉 Jeśli chcecie zgłębić temat, poszukajcie w sieci informacji dla zaawansowanych użytkowników. Poniżej porównanie trzech takich samych kadrów z różnym czasem naświetlania.
Czas naświetlania: 1/5 sekundy/fot. fotoManiaK.pl
Czas naświetlania: 1/30 sekundy/fot. fotoManiaK.pl
Czas naświetlania: 1/4000 sekundy/fot. fotoManiaK.pl
Po co mi to?
Migawka odpowiada za to, czy nasze zdjęcie zrobione w ruchu, z ręki, będzie ostre. Jeśli chcemy fotografować ruch, robić zdjęcia idąc, chcąc szybko uchwycić moment – musimy użyć krótkiego czasu naświetlania. Jeśli fotografujemy z ręki, przy długim czasie naświetlania większość zdjęcia będzie rozmazana.
Ale co najważniejsze, odpowiednie użycie migawki pozwala na uzyskania bardzo ciekawych efektów na zdjęciach. Bowiem czasem chcemy, by np. przechadzające się postacie na zdjęciu były rozmazane, by podkreślić ruch. Odpowiednio długi czas naświetlania pozwala też na „rysowanie światłem”. Poniżej zdjęcia wykonane z bardzo długim czasem naświetlania.
fot. Davide D'Amico/Flikcr CC
Moja - niezbyt udana 🙁 - próba napisania słowa "foto"/fot. fotoManiaK.pl
Migawka jest też ważna przy filmowaniu. Decyduje ona o tym, jak płynny będzie obraz. A więc przy dłuższym czasu naświetlania obraz będzie płynny, czasem nawet ruch będzie rozmyty, z kolei krótki czas otwarcia migawki da nam efekt niemal poklatkowych filmów, obraz będzie rwany. Taki efekt jest czasami bardzo pożądany. Zapewne kojarzycie „Szeregowca Ryana” Spielberga? To właśnie 24 klatki na sekundę w połączeniu z krótkim czasem otwarcia migawki nadały filmowi charakterystyczny „look” wykorzystywany po dziś dzień w niemal wszystkich filmach wojennych.
Na skróty
Migawka (ang. shutter) oznaczana jako część sekundy, np. 1/30. Odsłania na chwilę matrycę (dawniej taśmę filmową) podczas robienia zdjęcia. Im dłuższy czas naświetlania (mniejsza wartość liczbowa po ukośniku) tym bardziej rozmyty ruch na zdjęciu. I odwrotnie.
Następnym razem rozbierzemy na części pierwsze ogniskową.
Niektóre odnośniki na stronie to linki reklamowe.
 |
Tematyka: Poradniki Tagi: nauka fotografowania Podobne: długi czas naświetlania, długi czas ekspozycji, fotografia dla zielonych, co to jest migawka, czas naświetlania |
Fotografuje od 27 lat
Niestety nie moge znalezc, 3razy przeczytalam watek na forum gdzie to wczesniej bylo a teraz juz nie ma, dziwne, trudno, nie bylo pytania. Pozdrawiam
Gdybym to ja wiedziala o co im chodzilo, oj nie wiem, musze poszukac tego tematu i napisze jak znajde.
Dziekuje za kolejna czesc dla zielonych, to mi osobiscie bardzo potrzebne, zeby sie czegos nauczyc. Chcialam zapytac jak sie ma czas migawki do jasnych obiektywow? Czytalam na canonboard ze 1/4000 w canon 6D jest za mala zeby mozna bylo wykorzystac mozliwosci jasnych obiektywow. Moge prosic o jakas informacje, czy tak rzeczywiscie jest? Pozdrawiam
Ale co masz na myśli przez wykorzystanie możliwości jasnych obiektywów w przypadku migawki?
Najczęściej określenie „możliwości jasnego obiektywu” dotyczy jego maksymalnego otworu względnego. Możliwe, że @Kristelle chodzi o to, iż przy mocnym oświetleniu sceny czy fotografowanego obiektu, gdy fotografuje się na maksymalnym otworze to czas 1/4000 może nie wystarczyć by nie doszło do prześwietlenia.
Zawsze ratunkiem są jeszcze filtry ND.